Wat D66 wil met dieren, landbouw en voedsel in Europa

Grote natuurparken voor de wolf. Geen kooien, en geen Europees geld voor reclame van vlees en wijn.

Eerder nam ik de Europese verkiezingsprogramma’s van de BBB, het CDA en de VVD onder de loep. Deze keer: D66. Die zijn huisdieren in hun programma vergeten, maar doen qua dieren- en natuurbescherming in het algemeen niet onder voor de linkse partijen. Met rechts heeft de partij juist raakvlakken op innovatie en verduurzaming van de landbouw.

Huisdieren

In het D66-programma worden huisdieren niet genoemd. Honden één keer, maar dan gaat het over kuddebewakingshonden om schapen tegen wolven te beschermen.

Wilde dieren

De wolf is volgens D66 een ‘verrijking voor de Europese natuur.’ De partij pleit voor een wetenschappelijk onderbouwde beschermde status van de wolf en andere grote carnivoren. Dit in tegenstelling tot BBB en CDA, die de wolf liever afschieten.

D66 onderschrijft nog steeds de doelstellingen van de Europese natuurherstelwet die door de Europese Commissie is ingetrokken omdat onder andere Nederland tegen was: 30 procent van all land- en zeegebieden hersteld in 2030, alle ecosystemen in goede staat in 2050.

Om dat te bereiken, wil D66 meer bossen aanleggen en natuurgebieden over de grens verbinden om Europese Parken naar Amerikaans voorbeeld in te richten.

D66 zegt verder de ontwikkeling en het gebruik van alternatieven voor dierproeven te willen stimuleren.

Ook verbiedt de Europese Unie de verkoop van tabaksproducten die op dieren zijn getest, net zoals bij cosmetica nu al het geval is.

In het programma voor de Europese verkiezingen van 2019 stond D66 nog uitvoerig stil bij stroperij. De partij vroeg om uitvoering en aanscherping van het EU Actieplan tegen stroperij, een verbod op de handel in ivoor en neushoornhoorn, en opvangcentra voor wilde dieren. Ook wilde D66 een verbod op wilde dieren in het circus. Die voorstellen zijn er deze keer niet ingekomen.

Landbouw en veeteelt

D66 streeft naar klimaatneutrale landbouw in 2040. De generieke inkomenssteun in het Gemeenschappelijk landbouwbeleid wordt afgeschaft. In plaats daarvan investeert D66 in de circulaire en biobased economie, groenblauwe diensten, koolstofvastlegging, kortere ketens en kweekvlees.

Het areaal biologische landbouw moet worden vergroot om de marktvraag naar biologische en extensieve producten te stimuleren. D66 zet liever natuurlijke en organische alternatieven voor kunstmest in (maar noemt Renure niet) en wil het preventief gebruik van bestrijdingsmiddelen verbieden.

Kooien in de veehouderij worden wat D66 betreft uitgefaseerd. Dit staat sinds 2021 ook in de Tweede Kamerprogramma’s van de partij. Diertransporten worden beperkt tot 3 uur, gecombineerd met een maximumtemperatuur afhankelijk van de diersoort. Uiteindelijk wil D66 alleen export van vlees in plaats van levende dieren.

Vissen en zee

Zowel op land als ter zee wil D66 een verbod op de verslechtering van natuur. De registratie van bijvangst blijft verplicht en subsidies en belastingvrijstellingen voor vissersschepen en scheepsbrandstof worden vervangen door subsidies voor dier- en natuurvriendelijke vistechnieken en duurzame viskweek. Net als de rechtse partijen wil D66 het pulsvisserijverbod terugdraaien.

In 2019 wilde de partij nog een einde maken aan destructieve vismethodes, zoals met bodemberoerende sleepnetten, in 2030. Die ambitie ontbreekt deze keer.

Voedselbeleid

D66 stelt een EU-wet voor een Duurzaam Voedselsysteem voor als vervolg op de Farm to Fork-strategie. Onderdeel daarvan is een nieuwe Europese Eiwitstrategie om de afhankelijkheid van import te verminderen en teelt van natuurlijke, lokale diervoeders te bevorderen.

Vlees en wijn krijgen als het aan D66 ligt geen Europees geld meer om in het buitenland reclame te maken. Dat geld zet de partij liever in voor de marktontwikkeling van fruit, planten en gezonde kwaliteitsproducten.

Er moeten nieuwe, versterkte regels komen tegen machtsmisbruik ‘waar boeren of consumenten vaak de dupe van zijn.’ Zo wil D66 meer inzicht in de prijsbepaling van grondstoffen en voedsel ‘om ervoor te zorgen dat de winsten en kosten evenredig door de keten worden betaald.’ En er moet één Europees groen label komen voor duurzaamheid en circulariteit; nog een voorstel dat de linkse liberalen delen met rechts.

Tenslotte: ook D66 wil derde landen houden aan voorschriften die gelijkwaardig zijn aan die van de EU. Of, zoals BBB het bondiger schrijft, niet importeren wat we niet mogen produceren.